Tiếc Thương Giáo Sư Nguyễn Đình-Hòa

Post date: Mar 31, 2010 9:22:29 PM

Tiếc Thương

Giáo Sư Nguyễn Đình-Hòa

(17.01.1924 – 10.12.2000)

Giáo Sư Nguyễn Đình-Hòa vừa qua đời tuần trước tại Bệnh Viện Stanford University, hưởng thọ 78 tuổi ta. Sau một cuộc giải phẫu tim, giáo sư đã ở trong tình trạng hôn mê kéo dài nhiều tuần lễ. Sự ra đi của nhà giáo và học giả lỗi lạc này quả là một mất mát lớn lao cho gia tộc Nguyễn Đình, cho nền Việt Học tại hải ngoại và gây ra biết bao tiếc thương cho những cộng sự viên cũng như những môn sinh của ông trong Viện Viện Học tại Westminster mà ông là vị viện trưởng tiên khởi. Riêng với tôi, sự quá vãng của ngữ học gia kiệt xuất họ Nguyễn mà tôi ngưỡng mộ và quý mến trong nhiều năm nay là một nỗi buồn khôn nguôi!

Sau khi đậu tú tài Triết Học và Văn Chương tại Trường Bưởi năm 1944 và làm việc một thời gian ngắn tại Hà Nội, ông được học bổng du học Hoa Kỳ. Ông lần lượt tốt nghiệp cử nhân năm 1950 (Union College), cao học năm 1952 và tiến sĩ năm 1956 (New York University). Trong khi theo học ban tiến sĩ về Giáo Dục Anh Ngữ (English Education) tại NYU, ông cũng dạy Ngôn Ngữ và Văn Hóa Việt Nam tại Columbia University. Tiến sĩ Nguyễn Đình-Hòa về nước năm 1957 và ngay sau đó, ở tuổi 33, được bổ nhiệm làm khoa trưởng Đại Học Văn Khoa Saigon (1957-1958). Tại đây, ông cũng là giáo sư Ngữ Học kiêm trưởng ban Văn Minh Anh-Mỹ cho đến năm 1965. Từ 1962 đến 1966 ông đảm nhiệm chức vụ giám đốc Nha Văn Hóa thuộc Bộ Giáo Dục kiêm tổng thư ký Ủy Hội Quốc Gia UNESCO.

Giáo Sư Nguyễn Đình-Hòa sau đó sang Mỹ dạy học trở lại, lần lượt tại University of Washington, University of Hawaii, và sau cùng được bổ nhiệm làm phó giám đốc (1969-1972) rồi giám đốc Trung Tâm Việt Học tại Southern Illinois University (Carbondale) từ 1972 cho tới ngày về hưu trí vào mùa hè 1990. Ông đã lựa miền bắc California để về hưu, và tại đây ông được San Jose State University mời giảng dạy ngôn ngữ và văn hóa Việt với tư cách giáo sư ưu vị (distinguished professor) từ 1990 đến 1992. Những năm sau cùng cuộc đời ông đã dành trọn thời gian và uy tín của ông để xây đắp Viện Việt Học tại nam California.

Kinh nghiệm học hỏi ngoại ngữ cộng với kinh nghiệm giảng dạy khoa ngữ học miêu tả và khoa ngữ học áp dụng của nhà giáo uyên bác họ Nguyễn này đã dẫn đến nhiều bài khảo cứu giá trị đăng tải trong các chuyên san khắp thế giới cũng như một số sách giáo khoa dạy tiếng Anh và tiếng Việt. Trong số các sách giáo khoa của ông, đáng kể nhất là những cuốn tự điển Anh-Việt và Việt-Anh phổ cập từ vài chục năm nay, và cuốn Tiếng Việt Không Son Phấn xuất bản năm 1997 đúc kết các tài liệu ông đã dùng để giảng dạy tại các đại học Mỹ. Cuốn hồi ký From the City Inside the Red River xuất bản năm 1999, mà ông viết với tất cả tấm lòng, có thể được coi như một nguồn tài liệu tuyệt diệu về nếp sống văn hóa Việt Nam.

Tiến Sĩ Nguyễn Đình-Hòa đã trở về với cát bụi, nhưng di sản nghiên cứu văn học Việt Nam nghiêm túc cũng như tấm lòng tha thiết duy trì văn hóa Lạc Hồng tại hải ngoại của ông sẽ lưu danh ông mãi mãi.

Đàm Trung Pháp

15-12-2000