(Viện-trưởng đầu tiên của Viện Việt-Học)

Sau khi đậu tú tài triết học và văn chương tại Trường Bưởi¹ năm 1944 và làm việc một thời gian ngắn tại Hà Nội, ngữ học gia tương lai Nguyễn Đình-Hòa được học bổng du học Hoa Kỳ. Ông lần lượt tốt nghiệp cử nhân năm 1950 (Union College), cao học năm 1952 và tiến sĩ năm 1956 (New York University). Trong khi theo học ban tiến sĩ về giáo dục Anh ngữ (English education) tại NYU, ông cũng dạy ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam tại Columbia University. Tiến sĩ Nguyễn Đình-Hòa về nước năm 1957 và ngay sau đó, ở tuổi 33, được bổ nhiệm làm khoa trưởng Đại Học Văn Khoa Saigon (1957-1958). Tại đây, ông cũng là giáo sư ngữ học kiêm trưởng ban Văn minh Anh - Mỹ cho đến năm 1965. Từ 1962 đến 1966 ông đảm nhiệm chức vụ giám đốc Nha Văn hóa thuộc Bộ Giáo Dục kiêm tổng thư ký Ủy Hội Quốc Gia UNESCO.

Giáo sư Nguyễn Đình-Hòa sau đó sang Mỹ dạy học trở lại, lần lượt tại University of Washington, University of Hawaii, và sau cùng được bổ nhiệm làm phó giám đốc (1969-1972) rồi giám đốc Trung Tâm Việt Học tại Southern Illinois University (Carbondale) từ 1972 cho tới ngày về hưu trí vào mùa hè 1990. Ông đã lựa miền bắc California để về hưu, và tại đây ông được San Jose State University mời giảng dạy ngôn ngữ và văn hóa Việt với tư cách “giáo sư ưu vị” (distinguished professor) từ 1990 đến 1992. Những năm sau cùng cuộc đời ông đã dành trọn thời gian và uy tín của ông để xây đắp Viện Việt Học tại Nam California. Giáo sư Nguyễn Đình-Hòa cũng là vị Viện trưởng tiên khởi của Viện Việt Học cho đến khi ông qua đời vào cuối năm 2000.

Kinh nghiệm học hỏi ngoại ngữ cộng với kinh nghiệm giảng dạy khoa ngữ học miêu tả và khoa ngữ học áp dụng của nhà giáo lỗi lạc họ Nguyễn đã dẫn đến nhiều bài khảo cứu giá trị đăng tải trong các chuyên san khắp thế giới cũng như một số sách giáo khoa dạy tiếng Anh và tiếng Việt. Trong số các sách giáo khoa của ông, đáng kể nhất là những cuốn tự điển Anh-Việt và Việt-Anh phổ cập từ vài chục năm nay, và cuốn “Tiếng Việt Không Son Phấn” xuất bản năm 1997 đúc kết các tài liệu ông đã dùng để giảng dạy tại các đại học Mỹ. Cuốn hồi ký “From the City Inside the Red River” xuất bản năm 1999, mà ông viết với tất cả tấm lòng, có thể được coi như một nguồn tài liệu tuyệt diệu về nếp sống văn hóa Việt Nam.

CÁC TÁC PHẨM CHÍNH ĐÃ XUẤT BẢN CỦA GIÁO SƯ NGUYỄN ĐÌNH HÒA

• Vietnamese – English Dictionary (1966)
• Speak Vietnamese (1967)
• Read Vietnamese (1967)
• Essential English – Vietnamese Dictionary (1990)
• Vietnamese / Tiếng Việt Không Son Phấn (1997)
• From the City inside the Red River: A Cultural Memoir of Mid-Century Vietnam (1999)